«Чӑваш чӗлхин ҫӗнӗлӗх словарӗ» кӗнекен пайӗ

СӐМАХ ХЫҪҪӐНХИ КӖСКЕТӲСЕМ

Тӗп паллӑсем

п.в.— чӑваш чӗлхин чи тулли словарӗнче те (Чӑвашла-вырӑсла словарь. 1982; 1985) палӑртман сӑмах варианчӗ;
п.п. — сӑмахӑн халиччен словарьте палӑртман пӗлтерӗшӗ;
п.с. — чӑваш чӗлхин чи тулли словарӗнче те палӑртман сӑмах;
п.х. — хутлӑ сӑмахсен халиччен словарьте палӑртман хушӑмӗ;
п.я. — чӑваш чӗлхин чи тулли словарӗнче те палӑртман ят;
ҫ.в. — чӗлхере ҫирӗпленнӗ сӑмахӑн ҫӗнӗ варианчӗ;
ҫ.п. — сӑмахӑн юлашки тапхӑрта (1985—2003 ҫулсенче) палӑрнӑ пӗлтерӗшӗ; ҫӗнӗ пӗлтерӗш;
ҫ.с. — чӗлхене юлашки тапхӑрта кӗнӗ сӑмах; ҫӗнӗ сӑмах;
ҫ.х. — хутлӑ сӑмахсем тӑвакан ҫӗнӗ хушӑм;
ҫ.я. — ҫӗнӗ сӑмах ҫаврӑнӑшӗ, ҫӗнӗ ят;
туп. — тупӑр;
ч.п. — сӑмахӑн юлашки тапхӑрта ҫӗнӗрен усӑ курма пуҫланӑ пӗлтерӗшӗ; чӗрӗлнӗ пӗлтерӗш;
ч.с. — чӗрӗ хутшӑнӑва юлашки тапхӑрта таврӑннӑ сӑмах; чӗрӗлнӗ сӑмах;
ч.я. — чӗрӗлнӗ ят

Хушма паллӑсем

астрол. — астрологи ӑнлавӗ
биол. — биологи терминӗ
жарг. — жаргонизм, социаллӑ диалект сӑмахӗ
информ. — информатика терминӗ
иск. — искусство (ӳнер) пӗлӗвӗн терминӗ
кӗск. — кӗскетнӗ сӑмах (аббревиатура)
калаҫ. — ахаль калаҫура усӑ куракан сӑмах
кив. — кивелнӗ ят
лит. — литература пӗлӗвӗн терминӗ
мӑшк. — мӑшкӑллавлӑ пӗлтерӗш; мӑкшӑлласа калакан сӑмах
мед. — медицина терминӗ
оккульт. — оккультизм, мистика ӑнлавӗ
парапсихол. — парапсихологи ӑнлавӗ
полит. — политика терминӗ
психол. — психологи терминӗ
сивл. — сивлесе калакан сӑмах
спорт. — спорт терминӗ
техн. — техника терминӗ
тӗсл. — тӗслӗхрен
тирк. — тиркевлӗ пӗлтерӗш; тиркесе калакан сӑмах
физ. — физика терминӗ
фин. — финанс терминӗ
шӳтл. — шӳтлӗ сӑмах
эвф. — эвфемизм, ӑнлавӑн ҫепӗҫлетнӗ ячӗ
экон. — экономика терминӗ
юрид. — юридици (право) терминӗ
ятлаҫ. — ятлаҫу сӑмахӗ

ТӖСЛӖХСЕМ ХЫҪҪӐНХИ КӖСКЕТӲСЕМ

Хаҫат-журнал ячӗсем

А-а — «Ачапча» хаҫат
А-д — «Авангард» хаҫат (Патӑрьел районӗ)
А-и — «Аван-и» хаҫат
АМХ «Альма матер хыпарӗсем» хаҫат (Чӑваш патшалӑх университечӗ)
Ар — «Ар» хаҫат
А-у — «Аталану» хаҫат
Ӑ-л — «Ӑраскал» хаҫат
ӐХ — «Ӑслӑлӑх хыпарӗсем» кӑларӑм (Чӑваш наци акаде-мийӗ, 1992)
В-х — «Вучах» хаҫат
Е-м — «Ентешсем» хаҫат (Мускаври чӑвашсен наципе культура автономийӗн информаци бюллетенӗ)
КБ — «Капкӑн» библиотеки («Капкӑн» журналӑн хушма кӑларӑмӗ)
К-н — «Капкӑн» журнал
КҪ — «Кил-ҫурт, хушма хуҫалӑх» хаҫат
КТХП — «Клуб тата халӑх пултарулӑхӗ» хаҫат (Культура министерстви)
К-ш — «Канаш» хаҫат (Ульяновск облаҫӗ)
КЯ — «Коммунизм ялавӗ» хаҫат («Хыпарӑн» малтанхи ячӗ);
ЛҪ — «Ленин ҫулӗпе» хаҫат (Элӗк районӗ, «Пурнӑҫ ҫулӗпе» хаҫатӑн малтанхи ячӗ)
М-лла — «Малалла» хаҫат (Ҫӗмӗрле районӗ)
П-е — «Пике» журнал
П-н — «Паянтан» хаҫат
ПП — «Пирӗн пурнӑҫ» хаҫат (Хӗрлӗ Чутай районӗ)
ПС — «Пионер сасси» хаҫат («Тантӑшӑн» малтанхи ячӗ)
ПС, /... — «Пирӗн сӑмах» журнал (1991)
ПҪ — «Пурнӑҫ ҫулӗпе» (Элӗк районӗ)
ПЧЕ — «Паянхи Чӑваш ен» хаҫат
С-р — «Сувар» хаҫат (Тутарстан Республики)
С-х — «Сывлӑх» хаҫат
ҪҪ — «Ҫунатлӑ ҫамрӑклӑх» хаҫат («Сувар» хаҫатӑн хушма кӑларӑмӗ)
Ҫ-т — «Ҫилҫунат» журнал
ҪХ — «Ҫамрӑксен хаҫачӗ»
ҪХ-рӗ — «Ҫӗмӗрле хыпарӗ» хаҫат
ҪЯ — «Ҫӗнтерӳ ялавӗ» хаҫат (Муркаш районӗ)
ТА — «Тӑван Атӑл» журнал
Т-ш — «Тантӑш» хаҫат
УС — «Урал сасси» хаҫат (Пушкӑртстан Республики)
У-ц — «Ульяновец» хаҫат (Чӑваш патшалӑх университечӗ)
ХӐБ — «Халӑх ӑс-хакӑлӗн библиотеки» журнал (Э.Патмар кӑларӑмӗ)
ХК — «Хыпар» кӗнеки («Хыпар» хаҫатри кӑларӑм)
ХП — «Хатӗр пул» журнал («Ҫилҫунатӑн» малтанхи ячӗ)
Х-р — «Хыпар» хаҫат
ХС — «Хресчен сасси» хаҫат
ХХ — «Халӑх хаҫачӗ»
ХШ — «Халӑх шкулӗ» журнал
ЧЕ — «Чӑваш ен» хаҫат
ЧК — «Чӑваш календарӗ»
ЧҪ — «Чӑваш ҫӗршывӗ» хаҫат («Республика» хаҫатӑн хушма кӑларӑмӗ)
ЧҪ-й — «Чӑваш ҫул-йӗрӗ» хаҫат
ЧТ — «Чӑваш тӗнчи» («Хыпар» хаҫатри кӑларӑм)
ЧХ — «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫат
Ч-х — «Чӑнлӑх» хаҫат («Чебоксарская правда» хаҫатӑн хушма кӑларӑмӗ)
ЫХ — «Ыйту-хурав» хаҫат
Э-и — «Экспресс-информ» хаҫат («Чӑваш ен» хаҫатӑн хушма кӑларӑмӗ)
ЯБ — «Ялав» библиотеки («Ялав» журналӑн хушма кӑларӑмӗ)
Я-в — «Ялав» журнал

Асӑннӑ кӗнекесен ячӗсем

ИЧАЯ — Историко-этимологическое изучение чуваш-ского и алтайских языков, Материалы научной конференции, посвященной 80-летию академика М.Р.Федотова. Изд-во ЧГУ, 1999.
Кришна вӗрентӗвӗ — Тӗрлӗ планетӑсене ҫул ҫӳремелли ансат мел. Бхактиведанта Бук Праст, 1995.
С-на — Самана. 1990.
ТЕК — Григорьев А.Г., Димитриева Н.И., Гаврилов Р.А. Тӑван ен культури, тест заданийӗсемпе хурав материалӗсем. 1999.
ТЧИТ — Тӑван чӗлхе икчӗлхелӗх тапхӑрӗнче. ЧНТИ (Тӗпчев институчӗ), 1991.
ХЧЛ — Хальхи чӑваш литератури, илемлӗ ӑсталӑх ыйтӑ-вӗсем. ЧНТИ, 1990.
ХЭ — Халӑх эткерӗ, упраса аталантарас ыйтусем / А.А.Тро-фимов пухса йӗркеленӗ. ЧПГӐИ, 1996.
ЧЛ, 11 кл. — Хлебников Г.Я., Чекушкин В.С. Чӑваш литератури, 11 кл. Учебник. 1994.
ЧЛК — Чӑваш литературин классикӗ Михаил Федоров / В.П.Никитин-Станьял пухса хатӗрленӗ. ЧПГӐИ, 1998.
ЧЛЧЫ — Чӑваш литература чӗлхин историпе стиль ыйтӑвӗсем. ЧПУ изд-ви. 1999.
ЧС, 8 кл. — Чӑваш сӑмахлӑхӗ, 8 класӑн вӗренӳпе вулав кӗнеки / В.П.Никитинпа В.Е.Цыфаркин пухса хатӗрленӗ. 1994.
ЧС, 9 кл. — Чӑваш сӑмахлӑхӗ, 9 класс валли. Учебник-хрестомати / В.П.Никитинпа В.Н.Черлаков пухса хатӗрленӗ. 1994.
ЧС, 10 кл. — Чӑваш сӑмахлӑхӗ, 10 класӑн вӗренӳпе вулав кӗнеки / В.П.Никитинпа Н.Г.Иванова пухса хатӗрленӗ. 1993.
ЧТАП — Николаев В.В., Иванов-Орков Г.Н., Иванов В.П. Чӑваш тумӗ, аваллӑхран паянлӑха. 2002.
ЧТВКК — Дегтярев Г.А., Лебедев Э.Е. Чӑвашла-турккӑлла-вырӑсла калаҫу кӗнеки. 1996.
ЧФКЖ — Чӑваш филологийӗпе культури тата журна-листика. ЧПУ изд-ви, 2002.
ЧХК — Патмар Э.И. Чӑваш халӑх календарӗ. 1995.
ЧХС — Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ, I, 1973; II, 1976; III, 1978; IV, 1979; V, 1984; VI (1), 1985; VI (2), 1987.
ЧЧ, 6 кл. — Чӑваш чӗлхи, вырӑс шкулӗн 6-мӗш класӗ валли / И.А.Андреев т.ыт. пухса хатӗрленӗ. 1998.
ЧЧВМ — Чӑваш чӗлхине иккӗмӗшле е ютла вӗрентессин меслетлӗхӗ, Программа / М.К.Волковпа О.И.Печников ха-тӗрленӗ. 1998.
ЧЧЛ — Чӑваш чӗлхипе литератури, теори тата методика / Г.А.Дегтярев пухса хатӗрленӗ. ЧПГӐИ, 1999.
ЧЧП — Чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗ / Г.А.Дегтярев пухса йӗркеленӗ. ЧПГӐИ, 1999.

ТАНЛАШТАРМА ИЛНӖ СЛОВАРЬСЕН КӖСКЕТНӖ ЯЧӖСЕМ

Ашмарин, I—ХVII — Ашмарин Н.И. Чӑваш сӑмахӗсен кӗнеки. 17 том. 1928—1950.
ВЧС, 1951 — Русско-чувашский словарь (Вырӑсла-чӑвашла словарь) / Под ред. Н.К.Дмитриева. 1951.
ВЧС, 1971 — Русско-чувашский словарь (Вырӑсла-чӑвашла словарь) / Под ред. И.А.Андреева и Н.П.Петрова. 1971.
Егоров, 1936 — Егоров В.Г. Чӑвашла-вырӑсла словарь. 1936.
Егоров, 1954 — Егоров В.Г. Чӑвашла-вырӑсла словарь. II кӑларӑм. 1954.
Егоров, 1960 — Егоров В.Г. Русско-чувашский словарь. 1960.
Егоров, 1972 — Егоров В.Г. Русско-чувашский словарь. II изд. 1972.
МТВЧС, 1996 — Григорьев Н.Г. Русско-чувашский словарь медицинских терминов (Медицина терминӗсен вырӑсла-чӑвашла словарӗ). 1996.
Никольский, 1909 — Никольский Н.В. Русско-чувашский словарь. 1909.
Паасонен, 1908 — Paasonen H. Csuvas szуjegyzйk. 1908.
ПВЧКС, 2000 — Голенков А.В., Долгова А.П. Краткий русско-чувашский психиатрический словарь (Психиатрин вырӑсла-чӑвашла кӗске словарӗ). 2000.
Скворцов, 1986 — Скворцов М.И. Русско-чувашский общественно-политический словарь. Изд. 2-е. 1986.
ТТВЧС, 1971 — Русско-чувашский словарь технических терминов (Техника терминӗсен вырӑсла-чӑвашла словарӗ) / Сост. Н.П.Петров. 1971.
ЧВС, 1961 — Чӑвашла-вырӑсла словарь / М.Я.Сироткин ред. 1961.
ЧВС, 1985 — Чӑвашла-вырӑсла словарь / М.И.Скворцов ред. 1982 (I) е 1985 (II).
ЯТВЧС, 1976 — Русско-чувашский словарь сельскохозяй-ственных терминов (Ялхуҫалӑх терминӗсен вырӑсла-чӑвашла словарӗ). 1976.